De Rotterdam Architectuurprijs 2016: meer kanshebbers, minder keuze

Onder het mom ‘een succesvolle stad viert zijn helden’ zet de Rotterdam Architectuurprijs ook dit jaar weer nieuwe of getransformeerde gebouwen én diens opdrachtgevers, bouwers en architecten in de spotlights. Sinds 2010 was de prijs steeds gekoppeld aan een thema: Transformatie in 2010 en 2013, Utiliteit in 2011 en 2014 en Woningbouw in 2012 en 2015. Die ‘beperking’ vervalt dit jaar en dat betekent dat veel meer gebouwen in aanmerking komen voor een nominatie.

Zoals: het Vroesenpaviljoen, het gerenoveerde Van Maanenbad, kantoorgebouw FIRST Rotterdam, zelfbouwproject CPO Gaffelstraat in West en appartementencomplex de Wielewaal in Charlois. Want hoe verschillend ze ook zijn qua functie, ze zijn allen recentelijk in gebruik genomen en bevinden zich binnen de gemeentegrenzen. Daarmee voldoen ze stuk voor stuk aan de voornaamste voorwaarden voor nominatie en kunnen dus aanspraak maken op de prijs.

Onveranderd zijn de vakjury- en publieksprijs die worden uitgereikt. Zowel de jury als het publiek kiest een favoriet uit de shortlist van genomineerde gebouwen die begin oktober wordt gepresenteerd. Om in aanmerking te komen moeten de bouwwerken zich in elk geval binnen Rotterdam bevinden en tussen 1 juli 2015 en 1 juli 2016 in gebruik zijn genomen. Maar ook bouwwerken die tussen 1 juli 2013 en 1 juli 2015 in gebruik werden genomen mogen meedingen naar de prijs als ze dat tijdens de voorgaande jaren vanwege de thematische opzet niet konden.

Wordt de lijst met geselecteerde bouwwerken dit jaar daardoor langer, of moet de jury nog kritischer zijn tijdens de selectieprocedure? Maria Dzodan (AIR) vertelt dat dat laatste het geval is. “Sterker nog, de shortlist wordt juist korter.”

Voorheen bestond de lijst uit maximaal twintig projecten, nu wil de jury op tien tot twaalf projecten uitkomen. Dzodan: “De lijst wordt nog scherper samengesteld door de vakjury. Voor het publiek dat kan stemmen voor de publieksprijs is het makkelijker kiezen uit 10 dan uit 20 projecten. De vakjury kiest vanzelfsprekend de winnaar van de vakjuryprijs, maar het al dan niet winnen van de publieksprijs hebben de bouwers en architecten grotendeels zelf in de hand. Vaak geldt hoe groter de achterban, hoe meer stemmen een project krijgt.”

De prijs leeft onder bouwend Rotterdam, zo blijkt. Het gaat goed met de inschrijvingen. “We hebben er al meer ontvangen dan vorig jaar rond dezelfde tijd”, vertelt Dzodan.

De lastige taak van selecteren en schrappen komt dus toe aan de vakjury, die elk jaar opnieuw wordt samengesteld. Deze vijf deskundigen vullen elkaar aan in kennis en expertise. Ze beoordelen alle inzendingen, selecteren daaruit de projecten die ze willen bezoeken en wijzen de genomineerden en tot slot de winnaar aan. De vakjury van 2016 wordt begin oktober bekendgemaakt.

Een tipje van de sluier? Dzodan: “Nou vooruit. Ik kan je vertellen dat architect Winy Maas in ieder geval plaatsneemt in de vakjury.” ‘Zijn’ Markthal won vorig jaar nog de juryprijs binnen het thema Woningbouw. De jury buigt zich in oktober, na de inzendtermijn, over alle kanshebbers. Op basis daarvan wordt de lijst samengesteld waarop iedereen in november zijn stem kan uitbrengen voor de publieksprijs. Op 21 december worden de vakjury- en publieksprijs uitgereikt in de Burgerzaal van het Stadhuis.